Ülkenin her köşesinde devleti ve siyasi iradeyi temsil etmekle yükümlü olan mülki idare amirlerinin yetiştirilmesi amacıyla İçişleri Bakanlığı hemen her yıl kaymakamlık kursu açar.
Özel sınavla seçilen adaylar, yaklaşık üç yıl süren kurs sonrasında kura çekerek kaymakamlık görevine başlar.
Yurt genelinde 81 kentte vali ve vali yardımcısı, ilçelerde ise kaymakam kadrosunda görev yapan mülki idare amirleri, sorumlu olduğu yerlerin her şeyidir. Aslına bakarsanız mülki idare amirleri özellikle kaymakamlar, devletin toplum bedenindeki kılcal damarlarıdır.
Devletin sivil kanadının yurttaşla birebir iletişimde olduğu personelidir mülki idare amirleri. Siyasi iradenin ön gördüğü kadarıyla devletin parasının harcanmasının ilk elidir.
5442 sayılı İller İdaresi Yasası’nın ilk aşama uygulayıcısı olarak demokrasinin ve sivil idarenin ülke genelindeki sigortasıdır. Kaldı ki, sorumluluk bölgelerinde üniformalı ve silahlı devlet gücünün de kontrol, sevk ve idaresi yine mülki idare amirlerinin elindedir.
Bu nedenledir ki; Gülen cemaati, yıllar içinde denetim ve kontrol altına almaya çalıştığı “Mülkiye – askeriye – adliye” üçlemesinde Mülkiye’ye yani mülki idareye ayrı bir yer vermiştir.
* * *
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nca yürütülen FETÖ’nün “mülki idare mahrem yapılanması” çerçevesinde hazırlanan bir iddianameyi dün Büyüteç’te duyurmuştum.
Savcılık, iddianamesi hazırlanan eski mülki idare amirinin FETÖ içindeki konumunun yanı sıra örgütün mahrem yapılanmasını nasıl oluşturduğu, organize ettiği ve yürüttüğü konusunda da önemli bilgileri paylaştı.
Yazının girişinde mülki idare amirlerinin ülke ve devlet içi ne anlam taşıdığını aktarmaya çalıştım.
Şunu da belirtmek gerekir ki, mülki idare amirleri sözünü ettiğim ve yaklaşık üç yıl süren kaymakamlık kursunda aşama aşama eğitim alırlar. Kaymakam adaylığı ile başlayan süreç, il stajı, birinci kaymakam refikliği, Mülkiye Teftiş Kurulu stajı, ikinci kaymakam refikliği, dil kursu eğitimi, yurt dışı stajı, vekil kaymakamlık dönemi ile devam edip, yeterlilik mülakatı ve kura çekmenin ardından atanmayla tamamlanır.
Kursu başarı ile bitiren aday, atamasıyla birlikte artık asil kaymakam olarak görev yerinde iş başı yapar.
Bu süreci anlatma amacım, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nca hazırlanan iddianamede yer verilenlerin daha rahat okunmasını sağlamak.
Savcılık iddianamesine göre; FETÖ’nün, mülki idare sisteminde kursu başından sonuna kadar nasıl etkin olduğunu fazlasıyla kolay biçimde görülüyor.
* * *
İddianamedeki anlatımlar detaylı olması nedeniyle ana hatlarıyla özetleyerek anlatmaya çalışacağım.
Başlayalım.
Örgüt, oluşturduğu heyetlerle köyleri ziyaret ederek ortaokul dönemindeki “zeki ve çalışkan” çocukları tespit eder. Üniversiteye hazırlık döneminde örgüte bağlı dershanelere gönderilen öğrenciler veya üniversiteyi kazanıp barınma ihtiyacı bulunan ekonomik durumu kötü gençler yönlendirilmeye başlanır.
Üniversiteye giriş sınav sonuçları açıklandıktan sonra yerleştirme aşamasında örgüt yönetimi, bilinçli olarak özellikle sonraki süreçte “mülki idare amiri olabileceğini düşündüğü” öğrencileri üniversitelerin iktisadi ve idari bilimler fakültelerine ya da siyasal bilgiler fakültelerine yönlendiriliyor.
Cemaat içine alınan öğrencilere bu bölümleri tercih etmeleri yönünde telkinde bulunurken, söz konusu bölümlere sıcak bakmayanlar ise, "Bir sakıncasının olmadığı, seneye bir kez daha sınava girip farklı bir bölüme yerleşebilecekleri” söylenerek etki altına alınıyor.
Mülki idare amirliğine yönlendirilenler, genel olarak yapıya bağlılığı tam, yapı tarafından güvenilen ve mesleği kaldırabilecek, fiziki ve kültürel düzeyde yeterli bilgiye sahip olan kişilerden seçilir.
Kaymakamlık sınavını kazanan aday, örgütün mezun evinden alınır ve farklı evlerdeki kaymakamlık sınavını kazanan kişilerle mülakat süreci hazırlığına alınır.
Bu hazırlığın amacı; adayın, nasıl giyinileceğinden nasıl konuşacağına, referans aramada dikkat edilmesi gereken koşullara kadar nasıl oturup nasıl kalkacağına kadar ayrıntıları içermesidir. Bu kapsamda kaymakamlık mülakat provası yaptırılır. Referans arama sürecinde özellikle farklı cemaatlerden ve iktidar partisine yakın kişilerden referans bulunması yönünde telkin ve yönlendirme yapılır.
Örgüt, o dönem için herhangi bir anlaşmazlık olmamasına rağmen adaylara kendilerinin bu yapıdan olduğu hususunu gizlemelerini ister. Referansı için başvurulan kişilere, adayların nerede kaldıkları hususunda bilgi vermeleri katiyen yasaktır. Mezun evlerinde kalırken telefon kullanma kesinlikle yasaktır. Evde bulunan ev telefonunu ile evde kalan kişiler, aileleri ile irtibat kurabilir.
Kaymakamlık sınavının mülakatının olumlu sonuçlanması sonrasında kazananlar, hücre tipi yapılanarak genellikle 5 - 6 kişilik gruplar halinde dönem imamı ile tanıştırılır. Dolayısıyla aynı dönem mülki idare amirlerinin farklı hücrelerde yer almaları halinde birbirlerinden bile haberlerinin olmasının önüne geçilir.
Mesleğe kabul sonrası kaymakam adaylığı sürecinin çeşitli evrelerinde örgüt adayı sürekli takip eder. Örgütten kopuşu engelleyici ve örgüte bağlılığını artırıcı bir strateji izlenir.
Mesleğe başladıktan sonra ilk olarak kaymakam refikliği stajı gerçekleşir. Mesleğe kabul sonrası kaymakam adaylığı sürecinin ilk aşamasında adayın örgüt ile bağını kuran ve ondan sorumlu abisi, aday ile iletişime geçerek adayı genellikle Ankara’da bulunan bir adrese yönlendirir.
Aday, burada kaymakamlardan sorumlu ve genellikle adayın mensup olduğu dönemin abisi ile tanışır. Adaya “bu kişinin meslekle ilgili rehberlik edeceği” söylenir. Adayın burada kendisi gibi aynı dönem adayı olan diğer kaymakam adayları ile de tanışması sağlanır.
Adaylardan bir grup oluşturulur. Bu toplantıda adaylar genellikle ikişerli gruba bölünür. İl stajı için hangi illere gidecekleri söylenir.
İçişleri Bakanlığı da ikişerli grup halinde adayları daha önce örgüt tarafından söylenen illere görevlendirir. Aynı zamanda bu şekilde örgütün gücü de adaylara gösterilir ve adayların örgüte bağlılıkları artırılır.
İl stajı döneminde; dönem sorumlusu, 15 günlük periyodlarla adaylar ile görüşür ve sohbet verir. Bu sohbetlere evli olan adaylar eşleri ile birlikte gider. Bu dönemde örgüt adaylardan; kaymakamlık iş ve işlemlerinin öğrenilmesini, bursların düzenli verilmesini, irtibatın koparılmamasını ve sohbetlere düzenli olarak katılınmasını ister.
Refiklik döneminde; dönem sorumlusu, bir aylık periyodlarla adaylar ile görüşür ve sohbet verir. Bu sohbetlere evli olan adayların yine eşleri ile birlikte katılır. Toplantı yeri ve zamanı “mahrem sorumlu” tarafından ankesörlü veya kontörlü hatlardan aranarak 1 hafta önceden haber verilir. ,
Bu dönemde örgüt adaylardan; toplantıya gelirken gizlilik tedbirlerine riayet edilmesini, bağlı oldukları mülki amirden dahi gizlenmesini yani herhangi bir şeyin bahane edilerek gizli bir şekilde toplantıya gelinilmesini ister.
Toplantının içeriği zamana ve Türkiye’deki mevcut siyasal iklime göre değişiklik gösterir. 17/25 Aralık 2013'ten önce daha çok manevi ve mesleki sohbetler yapılırken, 17/25 Aralık’tan sonra daha çok siyasal ve örgütsel sohbetler yapıldı.
Toplantı içeriğinde, önce örgüt lideri Gülen’in CD’leri izletilir. Kur’an dersi verilerek, sahabe hayatından yöneticiliğin nasıl yapılması gerektiği, bir yöneticinin nasıl olması gerektiği anlatılır. İlçe hakkında bilgiler sorulup, ilçede yapıya ters olan kişilerin kimler olduğu konuşulur. Toplantı sonunda bireysel olarak kaymakam adayları ile görüşülerek himmet, kurban, gazete abonelikleri hakkında para talep edilir.
Bu kapsamda evlilerin maaşlarının yüzde 10’u, bekârlardan ise maaşlarının yüzde 15’i, yine bunun yanında banka promosyonu gibi ücretler haram sayıldığı için bu meblağların verilmesi istenir.
Ayrıca aile hayatı hakkında sorular sorularak ve evli olmayanların evlendirilmesi ile alakalı baskı yapılarak örgüt içerisinden birisiyle evlenmeleri tavsiye edilir.
Bu dönemde; dönem sorumlusu, 15 günlük periyodlarla adaylar ile görüşür, sohbet verir. Evli olanlar sohbetlere eşleri ile birlikte gider.
Bu dönemde örgüt; adaylardan, İçişleri Bakanlığı’na bağlı kurum ve kuruluşların işleyişinde aksaklık olup olmadığını öğrenmelerini ve teftiş yapılırken nelere dikkat edildiğini kavramalarını, yine görev yapılan yerdeki mülki amirin örgüte karşı olan tutumunu, ilerleyen aşamalarda bu kişi hakkında kullanılabilecek bilgiler varsa bu bilgilerin (görevli mülki amirin yapmış olduğu yolsuzluk, evlilik dışı ilişkileri vb. gibi) öğrenilmesini ve mahrem sorumluya bu bilgilerin ulaştırılmasını ister.
İkinci refiklik döneminde; dönem sorumlusu, bir aylık periyodlarla adaylar ile görüşüp sohbet verir.
Sohbetlere her zaman olduğu gibi evli olan adaylar, eşleri ile birlikte gider. Bu dönemde örgüt adaylardan; kaymakamlık kültürünün nasıl olması gerektiğini, bir kaymakamın nasıl görev yaptığını, kaymakamlık protokollerini, kaymakamın yetki matriksini, iletişim yöntemlerini ve kriz yönetimini öğrenmelerini, refiklik yapılan ilçedeki başta kaymakam olmak üzere diğer kurum amirleri ve yöneticilerin örgüte karşı olan tutumlarını, ilerleyen aşamalarda bu kişiler hakkında kullanılabilecek bilgiler varsa bu bilgilerin öğrenilmesini ve mahrem sorumluya bu bilgilerin ulaştırılmasını ister.
Dönem sorumlusu, 15 günlük periyodlarla adaylar ile görüşür ve sohbet verir.
Bu dönemde örgüt adaylardan; öğrenecekleri dilin seçiminde örgütün talimatına göre hareket etmelerini ister. Ayrıca teftiş stajını aynı ilde yapan adayların aynı dil grubunda da yer almaları sağlanır.
Bu dönemde örgüt; adaylardan, gittikleri ülkenin dilini, kültürel yapısını, işleyişini öğrenmelerini ve örgüt içerisindeki gruptaki tüm adayların aynı ülkeye gitmelerini ister.
Yurt dışı dönemi yaklaşık 1 yıl sürdüğü için evli olanların eşleri ile gitmesi, bu süreçte örgütün o ülkedeki ilgili sorumlusu tarafından gerçekleştirilecek olan toplantılara katılmaları, himmet ve burs gibi yardımların bu geçici sorumluya verilmesi istenir.
Dönem sorumlusu, bir aylık periyodlarla adaylar ile görüşüp sohbet verir.
Sohbetlerin dini içerik yerine politik, siyasi gündeme ilişkin olur. Bu dönemde adaylardan; sohbetlere katılmalarını, 17/25 sürecinden sonra ByLock ve VPN programının yüklü olduğu tabletler ile iletişime geçilmesini, yine ilçenin siyasileri ile ilgili bilgi ve belgelerin toplanılması ya da hükümete yakın kişilerin işleriyle ilgili yaptığı usulsüzlüklerin bildirilmesini istenir.
Ayrıca hükümet yanlısı siyasilerle iyi geçinilerek, sık sık aynı karede poz verilmesi, evli olmayan adayların örgüt içerisinden evlenmeleri istenir.
Dönem sorumlusu, 15 günlük periyodlarla adaylar ile görüşür ve sohbet verir. Sohbetler, dini içerik yerine politik, siyasi gündeme ilişkin olur.
Adaylardan; özel durumlarına göre tedbir ve takiyye amacıyla (ailevi, memleket, ideoloji) farklı cemaat, tarikat, dernek ve farklı oluşumların içerisine girmeleri, dönem sonunda yapılacak kaymakamlık mülakatında başarılı olmaları adına gerekli girişimlerde bulunmaları talimatı verilir.
Bu dönemde adaylardan, yapılacak mülakat sınavında elenmemek için eski referanslar ile tekrar görüşmeleri ve yeni referanslar bulmaları, mülakat sonrasında ise adaylık boyunca sorumlu olan mahrem sorumlu ile irtibatın koparılması, görev yerine göre o ilin ya da dar bölgenin sorumlusu ile iletişime geçilmesi, burs ya da himmet adı altında ödemediği borç / borçları varsa bunların bir an evvel ödenmesini ve evli olmayan mülki idare amirlerinin bir an evvel evlenmeleri istenir.
Örgüte mensup mülki idare amirlerinin meslekte ilerlemesini ve bu şekilde Mülkiye Müfettişliği, valilik, bakanlık personeli (şube müdürlüğü, daire başkanlığı, genel müdür yardımcılığı, genel müdürlük gibi) kadrolarının ele geçirilmesi veya elde tutulması amaçlanır.
Bu nedenle adaylara, göreve başlamalarına müteakip görevde yükselmeleri amacıyla akademik alanda kariyer yapmaları (yüksek lisans ve doktora eğitimini almaları), yine kariyer yapmak için gerekli olan bütün eğitim ve sertifikaları almaları, böylece ilerleyen aşamalarda mülkiye müfettişliği, bakanlık personeli olmak için açılan sınavlarda bu tarz özellikler ile dönem arkadaşlarına göre ön plana çıkmaları talimatı verilir.
* * *
FETÖ’nün yıllar içinde kaymakam adaylarına adeta devlet gibi özel eğitimler verip birikimli biçimde yetiştirmeye çalıştığı net biçimde görülüyor.
Belli ki İçişleri Bakanlığı yani devlet, adaylara yönelik örgütün yüklediği öz veriyi, eğitimi ve bilinci yeteri kadar önemsememiş yıllarca!
Mülki idare amirleri aynı zamanda birer istihbarat elemanı gibi yetiştirilerek “açık istihbarat” kanalları yaratılıyor.
Toplanan veriler, sonrasında hedefe konulacak kişiler için şantaj ve tehdit unsuru yaratılması amacıyla depolanıyor.
Kısacası daha çocukken memleketlerinden ve ailelerinden kopartılan gençler, zaman içinde insanlıktan uzaklaşarak sistematik süreçle birlikte sözde dini yapı olarak gözüken bir organizasyonun canavarları haline dönüşüyor.
Devletin, yaşananlardan ders aldığını umalım
TOLGA ŞARDAN/T24