2022 SAYIŞTAY DENETİM RAPORUNDAN VARAN-5
HALK OTOBÜSLERİ HUKUKSUZ ÇALIŞIYOR...
HALK OTOBÜSÇÜLERİNE BÜYÜK KIYAK...
BULGU: Halk Otobüsü Hatlarının İhalesiz Çalıştırılması
Şehir içinde çalışan halk otobüslerinin ihale olmaksızın veya süre dolmasına karşın çalışma şeklinin fiili olarak sürdürüldüğü, bu şekilde ulaşımın özel halk otobüsleri vasıtasıyla yapılmasının uygun olmadığı görülmüştür.
Toplu taşımada “Üç yıldan fazla süre ile kiraya verme işlerinde, kira bedeli her yıl şartname ve sözleşmesindeki esaslara göre yeniden tespit edilir.” hükmü gereği kiralamalarda sürenin 10 yıl ile sınırlı olduğu açıktır.
Kanunda öngörülen sürelerden daha uzun bir sürenin öngörülmesi ya da hiçbir şekilde süre öngörülmemesi durumlarında bu durumun hukuka aykırılık oluşturacağı kuşkusuzdur. Yani bu hakkın süresiz verilmesi söz konusu olamaz. Hukuka aykırı olarak tesis edilen işlemlerin ilgililer yönünden geleceğe yönelik olarak kazanılmış hak oluşturması ise mümkün değildir. Bir başka deyişle, kazanılmış haktan bahsedilebilmesi ancak mevzuata aykırı işlemin ortadan kaldırıldığı tarihe kadar gerçekleşmiş olan haklar, yani geçmişe yönelik haklar yönünden mümkün olabilir.
Belediye sınırları içinde çalışan halk otobüsü hatlarına ilişkin hakka ait sürenin her halde 10 yılı geçtiği anlaşılmıştır. Toplu ulaşım hizmetinin fiili bir durum olarak ve süresiz gerçekleştirilmesinin mevzuatta karşılığı olmaması nedeniyle sürdürülebilmesi mümkün değildir.
2021 yılı raporunda belirtilen bu konuyla ilgili idare bilgi sahibi olduğu tarihten itibaren ilgili kişilere bilgilendirme yapmamak suretiyle görevin gereğini yapmamıştır. Kamu görevlilerinin 2021 yılına ilişkin raporun gereğini yerine getirmedikleri ve raporda belirtilen hususu uygulamadıkları sonucuna varılmıştır.
İhale ile verilmiş olmasına rağmen ihale kararında süre belirtilmeyen ancak imtiyaz oluru alınarak ihale edilmediği de açık olan hatların, 10 yıllık kira süresi dolan ve fiili olarak sürdürülen toplu taşıma araçlarına ait hatlara ait hakkın, çalıştıkları hatların süresi ve şartları da belirtilerek 5393 sayılı Belediye Kanunu’nda öngörülen imtiyaz, kiralama ve ruhsat usullerinden biri ile kişilere makul süre verilerek ihaleye suretiyle verilmesi gerekir.
T.C. Sayıştay Başkanlığı
Sivas Belediyesi 2022 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu
BULGU: Toplu Ulaşım Desteğini Belirlemeye İlişkin Ölçütün Bulunmaması
Toplu ulaşım destek ödemesinin hangi ölçütler esas alınarak belirlendiği anlaşılamamıştır.
2022 yılı içinde halk otobüslerinden 3.788.410,50 TL gelir elde edildiği halde, Belediye bütçesinden 11.337.305,22 TL gelir desteği ödemesi yapılmıştır.
T.C. Sayıştay Başkanlığı
Sivas Belediyesi 2022 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu
