Fırtına Tanrısı’nın İnci Gerdanlığı;SARİSSA
Yapılan bilimsel çalışmalarda Sivas ilinin birçok medeniyete ev sahipliği yaptığı ortaya çıkmıştır. Bu çalışmalar 1927 yılından itibaren yapılmış olup, yaklaşık 130 yerleşim yeri tespit edilmiştir. Bunlardan en önemlisi Altınyayla'nın Başören Köyü’nde ortaya çıkmıştır.
Prof.Dr.Andreas Müller Karpe tarafından 1992 yılında yüzey araştırmaları yapılan, Hitit İmparatorluk çağına ait şehirde, 1993 yılından itibaren Sivas Müzesi adına kazı çalışmaları başlamıştır.
Yapılan kazı çalışmalarında, Anadolu’ da büyük bir medeniyet kuran Hitit’lerin, Hattuşaş’tan sonra en önemli ve kutsal şehirlerinin burası olduğu ortaya çıktı. Bulunan tabletlerde ise bu şehrin adının “Sarissa” olduğu anlaşıldı. “Sarissa” da kale, teras yerleşimi ile yukarı şehri çevreleyen sur duvarı ile aşağı şehir bölümü bulunmaktadır...
HİTİTLERİN EN BÜYÜK TAPINAĞI...
1993 yılından bu yana titizlikle sürdürülen kazı çalışmalarında “Sarissa”nın arkeologlara sürprizleri de devam etmektedir. Bunun en büyük göstergesi, yine bu çalışmalar sonunda ortaya çıkan, Hititlerin bilinen en büyük ibadethaneleridir.
Bulunan tabletlerde, “Sarissa”nın Fırtına Tanrısı’ndan çokça bahsedilmektedir. Tarihte ilk antlaşma olarak bilinen ve dönemin iki süper gücü olan Mısırlılar ile Hititler arasında vuku bulan “Kadeş Antlaşması’nda, şahit tutulan Fırtına Tanrısı’nın Sarissa’nın tanrısı olduğu ortaya çıktı. Eğer anlaşmaya uyulmadığı takdirde “Fırtına Tanrısı” nın gazabına uğranılacağı sanılmaktadır. Sarissa’nın Fırtına Tanrısı’na birçok tablette de rastlanmaktadır.
HİTİTLERİN İLK AHIRI
Çalışmalarda şimdiye dek büyük bir tapınağa, bir mektuba, çömlekten yapılmış ‘İkiz Boğa Rhyton’ heykeline ve çeşitli tabletlere ulaşıldı. Kazılar sırasında at iskeletine ve hayvanların su içtiği bir yalağa da rastlandı. O dönemde Sarissa’da bir at ahırı olduğu varsayılmakta. Eğer ileri çalışmalar bu varsayımı doğrularsa, bu Hitit tarihi açısından bir ilk olacak.
HİTİT GÖLÜ: SUPPİTASSU
Bu kazı çalışmaları sırasında tespit edilen, Hitit tarihinde göl adıyla da bir ilki temsil eden Sarissa şehrine yaklaşık 3 km. uzaklıkta, dağın eteğinde 1900 rakımda, büyük ihtimalle şehrin su ihtiyacını karşılamak için tabanı taşla döşenerek oluşturulmuş bir göl olan “Suppitassu” ise, bir göl olmanın ötesinde, her ilkbaharda büyük kralın “Hattuşaş”tan gelip burada ibadet ettiği önemli bir merkezdir. Tarihi Kral Yolu’nun çevrelediği yörede, Suppitassu’nun hâkim bir noktada yer alması, hem bir manevi içerik arz etmekte, hem de yolcular için konaklama ihtiyacı konumundadır.
Halk arasında “Göl Gediği” olarak bilinen bu Hitit gölünün yanı başında bir tapınağın olduğu da varsayılmaktadır.
Büyük Hitit tarihinde, bu gölün daha ne denli öneli olduğu, zamanla gün ışığına çıkmayı beklemektedir. Yüzey araştırmacıların tespitine göre Altınyayla yöresinde, Sarissa ve Suppitassu’dan başka onlarca eski yerleşim yeri olduğu söylenmektedir.
Başta Kızılhöyük, Harmandalı, Küçükyurt, Altınyayla, Deliilyas olmak üzere birçok alan, bilim insanlarının tarihe ışık tutmalarını beklemektedir.
KRAL YOLU
Tarihi Hitit Gölü SUPPİTASU’un üst tarafında, KULMAÇ (Kubik Dağı)Dağları doruğunda 2021 rakımlı KRAL YOLU ise kimse tarafından bilinmiyor. Doğu-Batı eksenli devam eden ve taş döşeli olan yolun hala keşfedilmemesi hayretlere neden oluyor.
SUPPİTASSU TAPINAĞI
Hitit Gölü SUPPİTASSU’nun Batı yakasında bir tapınağında olduğu bilinmekte. Yapılan yer altı çalışmalarında burda bir tapınağın olduğu ortaya çıkarken, hala bu tapınak ile ilgili bir çalışmanın da yapılmadığı biliniyor.
SU SARNICI
Hitit Gölü SUPPİTASSU’yu besleyen 2 tane su kaynağı tespit edilirken, bu kaynaklardan birinin ise başka yere akıtıldığı gözlemleniyor. SUPPİTASSU’yu sağlı sollu kış yaz besleyen bu iki kaynağın su sarnıcı mahiyetinde planlandığı ve yapıldığı bilinmekle birlikte, arkeolojik bir çalışma yapılmadığından dolayı bilimsel neticelere varılmamaktadır.
(Osman ÇELİK)
