Amasya Üniversitesi, Amasya Valiliği ve Amasya Belediyesi iş birliğiyle düzenlenen “Türkiye Yüzyılında Amasya” temalı Uluslararası Amasya Sosyal Bilimler Araştırmaları Sempozyumu II, Amasya Üniversitesi Milli Hâkimiyet Yerleşkesi Kongre ve Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi. İki gün süren sempozyumun açılış programına Amasya Valisi Önder Bakan, Amasya Belediye Başkanı Av. Turgay Sevindi, Cumhuriyet Başsavcısı Fatih Kocaman, Amasya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Hakkı Turabi, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Murat Kurt, Genel Sekreter Osman Akbaş, il protokolü, siyasi parti temsilcileri, akademisyenler, araştırmacılar ve öğrenciler katıldı.Amasya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Hakkı Turabi de konuşmasında, Amasya’nın yalnızca fiziksel yapılarıyla değil, yetiştirdiği fikir ve gönül insanlarıyla da bilim ve kültür dünyasında önemli bir yere sahip olduğunu vurguladı. Strabon, Sabuncuoğlu Şerefeddin, Pir İlyas ve Hattat Hamdullah gibi önemli isimleri yetiştiren Amasya’nın “Türkiye Yüzyılı” vizyonuna değerli katkılar sunacağını söyledi. Amasya Valisi Önder Bakan ise sempozyumda yaptığı konuşmada, Osmanlı döneminde önemli bir idarî ve kültürel merkez olan Amasya’nın yedi padişah yetiştirdiğini hatırlattı, bu mirasın yalnızca bir tarihsel veri değil; aynı zamanda toplumsal bir sorumluluk olduğunu söyledi. Amasya Belediyesi’ne ait üstü açık otobüsle gerçekleştirilen şehir turunun ardından Pirler Parkı’nda sempozyum yemeği düzenlenmesiyle sempozyum programı sona erdi. Sempozyum Kurullu tarafından sempozyuım katılımcılara konaklama imkanı verilirken;birkaç katılımcıya konaklama imkanı verilmemesi rahatsızlıklara neden olmuştur.
22-23 Mayıs 2025 tarihlerinde Amsaya’da 2.Uluslararası Amasya Araştırmaları Sempozyumunda; Akademisyen Sinan DOĞAN,’’Malazgirt Zaferi’nden Sonra Amasya’nın Dokusunu oluşturan Mitoloji Anlatımların Tetkiki’’adlı bildiri sunumunda; Efsanelerin içerdiği veriler, o toplumun tarihini, sosyo-kültürel yapısını, inançlarını ve hayatı algılama biçimini çözümlemede önemli bir bilgi kaynağıdır. Yapısalcılık yöntemi kullanılmak suretiyle mitololi anlatımında yüzeysel okumayla tespit edilemeyen derin anlamlarını ortaya çıkarılması gerekmektedir. Her mitoloji anlatım, bir kurgudur. Kurgunun içerisinde insanları yönlendireceği gerçekler gizlidir. İnsan zihninde oluşup, olgunlaşan derinde birtakım kuralları, olgulara sunarlar.
Resul Dede efsanesinin üst dili çözümlendiğinde; bir insan Allah rızası için iyiliğe yöneldiğinde, dünyevi arzular içinde olmasın, yoksa! niyeti yarım kalır. Şeyh Sadi Baba efsanesinde, Baba’dan korkması, halkın dini öğretilerine sahip olmadığı ve bilgiden uzak bir hayat ve anlam boşluğuna sürüklenen bir toplumun varlığına işaret ediyor. Toplumda ortaya çıkan sorunlar çözmek için yeterliliklere sahip olunması gerektiğine vurgu yapılıyor. Toplumda doğru ve yanlış bilgilerin ortaya çıkması, devlet adamlarında “bilgi” ve “adaletin olmasına bağlıdır gerçeği mitolojik bir kurgu içerinde verildiği söylenebilir. Çoban Baba mitolojik anlatımda, köpeklerinin denizi de aşarak gelmeleri ve köpeklerin haram yemeğe dokunmamaları, zihinde uyandırdığı çağrışımları ile haram-helal konusuna dikkat çekilmiş, manevi gelişiminin temelli olduğunun vurgusu yapılmıştır. Kadı ve müritlerinin manevi gelişiminin zayıf olduğunu, haram ve helali ayıramayacak kadar İslam’ın özünden uzaklaşıldığı anlatılıyor. Müritlik iddiasında bulunanların, gerçek mürit olmadığı gerçeği ortaya konulmaktadır. ..
Mitoloji anlatımların, ortak hafızanın oluşturduğu şuur altı uzantıları olduğu söylenebilir. Toplumun sosyal zihin yapısına, kutsalı korumak ve saygı, inanç, doğruluk, merhamet, kadere, sorumluluk duygusu, bencil davranmamak, Allah’tan umudu kesmemek, kötülüğün cezalandırılacağı, iyiliğin ödüllendiriciliği v.b değerler yerleştirmeye çalışılmıştır. Mitoloji anlatımların arka planında yer alan gerçeklerin, yapısalcı kuram bağlamında tetkiki yapılmak suretiyle ortaya çıkarılmasının, toplumsal dokuyu besleyeceğini ve toplumda istendikleri davranışların ortaya çıkmasında katkı yapacağı açıktır
