YAŞAMA veda etmeden önce söylediği son sözler ?ışık biraz daha ışık? olan Johann Wolfgang von GOETHE´nin hayat anlayışını irdeleyebilecek bir yazar sanırım daha doğmamıştır. Ancak onun kıyısına yaklaşmaya, bu eşsiz filozofu anlamaya çalışmak bile haz veriyor insana?
Sevgili okurlar bir düşünün ?insan kendini yalnızca insanda tanır? düşüncesinin peşinden koşan bir şairi, ALMAN edebiyatının dev ismi olarak algılamak sanırım ona haksızlık olur. Bu irdelemenin temelini, seküler bir mantık çerçevesine hapsetmekte, ona yapılan en büyük haksızlıktır..
Çocukluğundan itibaren beslendiği ?bin bir gece masalları? belki de dev bir şairin dünya edebiyatına kazandırılmasına vesile olur.
Küçük bir gözenin, zamanla ?HAFIZ ve RUMİ? ile tanışması, onu öyle uçsuz bucaksız bir okyanuslara ulaştırır ki, işte GOETHE´nin hayatında da yeni başlangıçlara kapı aralar.
KUTSAL metinlerden süzdüğü FAUST, defaatle okunması gereken bir başyapıt kanımca?
Bu eser titizlikle irdelenip yorumlandığında onun, ne denli bir derinliğe sahip olduğu da ortaya çıkmaktadır.
Zaten GOETHE´nin, içini kemiren, teolojik arayışlardan başkası değildir. Bir insanın bütün ömrünü, bir eserle bütünlemesi de, bunun apaçık bir göstergesi değil midir?
FAUST´da anlatılanlar, hala günümüzde de geçerliliği olan düşüncelerdir.
GOETHE´nin, eserinde geçen kahramanı Faust, yeryüzünün sırlarını çözmek için ömrünü tüketmiş bir insandır.
Aynı zamanda felsefe ve tıp başta olmak üzere, bir çok alanda eğitim görmüş başarılı örnek kişidir.
İşte oyun da, yani felsefi yorumlama da burada başlar?
FAUST, onca beceri ve donanımına rağmen, dünyanın bütün zevklerinden yoksun olduğuna inanır. Seküler ne kadar cezp edicilik varsa, ona dair bir arayış içine girer.
Şeytanla (Mefistofeles) bir anlaşma yaparak, içindeki arayış ve memnuniyetsizlikten kendini kurtarırsa ruhunu ona satacağını söyler.
?Bu sözü duyan şeytan Faust ile pazarlık yapar. Şeytanın pazarlığı ise Faust´a istediği bir yaşamı vermek karşılığında, ruhunu kendisine satmasıdır??
Şeytan da Tanrı ile pazarlık yaparak, FAUST´u yoldan çıkaracağını söyler..
Nitekim şeytanın bütün sundukları ile kıyasıya bir yürüyüş yol alırken, sevginin gücü vesilesiyle şeytan da bu emellerine ulaşamaz.
***
GOETHE´nin FAUST´u okuduğunuzda, tanıdığınız pek çok benzerliklere de şahit olmanız kaçınılmaz. Hafızanızda var olan epeyce kutsal metin bölümlerinin, yorumlamalarını da bu eserde görmeniz mümkün.
Ancak yabana atılmaması gereken öz bir düşünce olan tasavvufi bir kokuyu da, FAUST´da ayan beyan görmekteyiz?
Kim bilir, yaşamı boyu ışığı arayan bir bilge, son nefesinde ?ışık biraz daha ışık?derken, sırrına vakıf olduğu ve bulduğu ?doğudan yayılan ışığı mı" kastetti ki sanırım öyle?
